Türkiye Konferans Tercümanları Derneği 50. yılını bir kitapla ölümsüzleştiriyor

1969’da kurulan Türkiye Konferans Tercümanları Derneği (TKTD), kuruluşunun 50. yılı vesilesiyle hazırlattığı Bu Kulaklar Neler Duydu: Türkiye’de Konferans Çevirmenliğinin 50 Yılı adlı kitabını basına tanıttı. Basın toplantısının ardından gerçekleşen kokteylde konferans çevirmenleri, paydaşlarıyla bir araya gelerek 50 yıllık ortak tarihlerini kutladı.

İstanbul, 17 Eylül 2019. Yetenekli çokdilli gençlerin, Nejat Eczacıbaşı ve Vehbi Koç gibi iş insanlarının kurduğu Ekonomik ve Sosyal Etüdler Konferans Heyeti (bugünkü TESEV) tarafından Ford Vakfı’nın da desteğiyle eğitilmesinden çok kısa bir süre sonra bir grup vizyoner konferans çevirmeninin kurduğu Türkiye Konferans Tercümanları Derneği, son 50 yıllık Türkiye tarihini ekonomik, toplumsal, kültürel ve siyasi yönleriyle anlatıyor.

Basın toplantısında söz alan TKTD Başkanı Bahar Çotur, “Amacımız konferans çevirmenlerini temsil eden ilk ve tek meslek örgütü olarak, üç kuşak boyunca koruduğumuz bu mirası gelecek kuşaklara aktarmaktı. Kaynak niteliğindeki bu kitaba sadece konferans çevirmenlerinin değil, Türkiye’nin hikâyesini bambaşka bir bakış açısından okumak isteyenlerin de ilgi göstereceğine inanıyoruz,” dedi. Kitap için belgesel yönetmeni Somnur Vardar, üç kuşağı temsil eden 35 konferans çevirmeniyle 55 saati aşkın röportaj yaptı.

Yaklaşık 1500 sayfa yazıya dökülmüş ham röportaj metninden konular seçilerek tarihsel ve tematik bölümlere ayrıldı ve 350 sayfalık bir belge ortaya çıktı. Kitabın görselleri ödüllü fotoğraf sanatçısı Erhan Şermet’in çektiği fotoğraflar ve dijital ortama aktarılmış yüzlerce fotoğraf ve belgeden oluşan TKTD Arşivi’nden seçildi. Projeye Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu, Eczacıbaşı Topluluğu ve Uluslararası Konferans Tercümanları Derneği (AIIC) Türkiye Bölgesi fonlarıyla katkıda bulunurken, Dernek üyelerinin neredeyse yarısı ve onların öğrencileri gönüllü destekleriyle çalışmalara katıldı. Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı (TESEV) de dijital arşiv desteğiyle bu projenin parçası oldu.

TESEV Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Aydın Uğur, “Tohumlarını birlikte attığımız bu mesleğin 50 yılda geldiği noktayı görmek gurur verici. Bu hikâyedeki aktörlerden biri olarak projeye dahil olduğumuz için mutluyuz,” dedi. Kitabın ana sponsoru olan Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu’nun Başkanı Büyükelçi Christian Berger ise, “Avrupa Birliği bütün üye ve aday ülkelerde konferans çevirmenliği mesleğinde belirleyici bir role sahip olmuştur. Türkiye’de de 80’lerin sonunda konferans çevirmeni adaylarına Brüksel’de eğitim veren, lisans düzeyinde eğitimin başlamasına destek olan ve bugün ikisi de AB Mükemmeliyet Merkezi olan konferans çevirmenliği yüksek lisans programlarına fon ve pedagojik destek sağlayan yine Avrupa Birliği kurumlarıdır. Bunun sonucunda da Türkiye’de yüksek nitelikli bir konferans çevirmeni havuzu oluştuğunu görmek memnuniyet vericidir,” diye belirtti.

Dokuz aylık süreci değerlendiren Somnur Vardar, “Biz belgeselciler için bazı iyi röportajlar yaptığımız işin içinde kalır, hayatlarımızdan çıkar, sadece o işe geri döndükçe hatırlanır. Bazılarıysa daha derin izler bırakır, yaşam boyu bir anda aklınıza gelir. Bazen yıllar sonra bir filmi, kitabı ya da bir olayı o röportajdaki bir espri sayesinde daha iyi anlarız mesela. Bu projeye bende bıraktığı izler için teşekkür borçluyum,” şeklinde düşüncelerini ifade etti.

Konferans çevirmenlerinin bu 50 yılda çevirmeyi en sevdiği siyasetçiler kimler oldu? 80’lerde bazı filmleri Sinema Günleri’nde sansüre takılmaktan kim kurtardı? Körfez Savaşı’nda konferans çevirmenleri kendilerini nasıl bir anda canlı yayında ekranda buldular? Avrupa Birliği’yle Türkiye, Türkiye Cumhuriyeti’nin yeni madeni parasını belirlemeye çalışırken son kararı kim verdi?

Konferans çevirmenleri simultane çeviri yaparken nasıl aynı anda hem konuşup, hem dinliyor? Bu işi yapmak için mutlaka okuluna mı gitmek gerekiyor? Prof. Dr. Asaf Savaş Akat, Serra Yılmaz, Emine Uşaklıgil ve Dr. Bahar Eriş’in bu kitapta ne işi var? Mitterand, Demirel, Özal, Clinton, Obama, Nevzat Ayaz, Bertolucci, Pessoa, Hanif Kureishi, Hrant Dink nasıl tek bir kitapta birlikte anılabilir, gibi pek çok soru bu kitapta yanıt buluyor.

TKTD Hakkında

1969 yılında kurulan Dernek’in amacı, profesyonel konferans çevirmenlerini bir araya getirerek, mesleğin ülke çapında tanıtımını sağlamak, çalışma koşulları ve meslek kuralları konusunda uluslararası standartlara uygun ilkeleri yerleştirmektir. Üye sayısı 2005’ten sonra iki katını aşarak 130’a ulaşan Dernek, 2010’da, mesleğin temsilini sağlayan tek örgüt olarak Türkiye adını almıştır. Türkiye’de yerleşik çalışan AIIC (Uluslararası Konferans Tercümanları Derneği) üyelerinin ve AB kurumlarına akredite çevirmenlerin neredeyse tamamı Dernek bünyesinde yer almaktadır. Türkiye’deki iki AB Mükemmeliyet Merkezi’nde ve bir EMCI (Avrupa Konferans Çevirmenliği Yüksek Lisans Programları Birliği) üyesi yüksek lisans programında ders veren konferans çevirmenlerinin neredeyse tamamı yine TKTD üyesidir. TKTD, devlet kurumları, Türk Standartları Enstitüsü ve Mesleki Yeterlilik Kurumu nezdinde konferans çevirmenliği mesleğini temsil eden tek meslek örgütüdür.

www.tktd.org, tktd@tktd.org, sosyal medya @tktd1969

Somnur Vardar Hakkında

Boğaziçi Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden lisans derecesini alan Somnur Vardar New York’taki New School for Social Research’te Medya Çalışmaları alanında yüksek lisans yaptı.

1996-2000 yılları arasında ulusal bir haber kanalında çok sayıda belgeselde metin yazarı, yapımcı ve yönetmen olarak görev aldı. 2000 yılından itibaren uluslararası kanallar için hazırlanan belgesellerde bağımsız araştırmacı ve saha yapımcısı olarak çalıştı. Yeditepe Üniversitesi’nde Belgesel Sinema dersleri verdi. Çeşitli üniversitelerde ve STK’larda sözlü tarih ve belgesel atölyelerine eğitmen olarak katıldı.

Emory Üniversitesi’nden Prof. Abdullah-i An’naim gözetiminde İstanbul’da dinler arası karma evlilikler üzerine yaptığı İngilizce çalışma 2005’te yayımlandı. Yönettiği ve kurguladığı belgesel filmler ulusal ve uluslararası festivallerde gösterildi. Belgesel yönetmeni ve kurgucusu olarak çalışıyor. Ölmeden önce bir edebiyat eserini Türkçeye kazandırmak istiyor.

Röportaj Verenler:

Asaf Savaş Akat
Merve Pehlivan
Bahar Çotur
Nazan Kızıltan Süzer
Bahar Eriş
Nigâr Alemdar
Belgin Dölay
Nilay Güleser Odabaş
Belkıs Dişbudak
Nur Camat
Bilge Has Bıyıklı
Nur Deriş Ottoman
Bülent Boysan
Nur Ger
Dilek Önay
Okşan Atasoy
Ebru Diriker
Ömer Bozkurt
Ebru Kanık
Renata Kaç
Emine Uşaklıgil
Seher Türkaslan
Emrah Kale
Serra Yılmaz
Fatma Artunkal
Suna Erler
Figen Çeltekli
Verda Kıvrak
Gülseren Albatros
Yaman Aksu
Hande Güner
Zeynep Bekdik
Kudret Süzer
Zeynep Şengel
Leyla Ayaş

Kitap Künyesi

Bu Kulaklar Neler Duydu:
Türkiye’de Konferans Çevirmenliğinin 50 Yılı

Türkiye Konferans Tercümanları Derneği

Röportaj ve Yazılar Somnur Vardar

Röportaj Fotoğrafları Erhan Şermet

Prodüksiyon Haşmet Topaloğlu, Filmbüfe

Yayına hazırlayan Özcan Özen

Kapak tasarımı Sevil Tarla
Sayfa düzeni Hasan Senih Uludağ

Sayfa sayısı tamamı renkli 344 sayfa

Yayıncı: h2o yayıncılık ve iletişim hizmetleri ltd. şti.

Satış fiyatı 49,00 TL

1. Baskı, Eylül 2019, İstanbul