Teknik Ekipman Şirketlerine Öneriler
Başarılı bir toplantının olmazsa olmazı paydaşlar arasında etkili iletişimdir. Etkili iletişim için de en önemli bileşenlerden biri karşılıklı beklentilerin anlaşılmasıdır. TKTD olarak, işimizi iyi yapmamızı sağlayan en önemli paydaşlarımızdan birinin kabin ve ekipman standartlarının önemini anlayan, teknik ekibini eğiterek onlara yatırım yapan ve bizi samimiyetle dinleyen teknik ekipman şirketleri olduğuna inanıyoruz. Aşağıda konferans çevirmeni olarak bizim temel beklentilerimizi anlatmaya çalıştık. Kariyerinin henüz başında olan çevirmen ve teknisyenler için faydalı olmasını umuyoruz.
- Çevirmenlerin “işyeri” çeviri kabinidir; çevirmenler oldukça stresli şartlarda ve kısıtlı bir mekanda bütün gün çalışmak zorunda kalabilir.
- Kullanılan her dil için her çevirmenin bir kulaklığı ve mikrofonu olacak şekilde donatılmış bir kabin bulunmalıdır. Her çevirmenin kendi ses volüm, tiz/bas ayarı kontrolü olmalıdır.
- Çevirmenlerin kulaklıklarına erişen sesin sadece yeterli olması sağlanmamalı, yaklaşık %30’luk bir pay olması da temin edilmelidir.
- Çevirmenlere ulaşan sesin distorsiyonsuz olması sağlanmalıdır. (Bu, özellikle her konuşmacı değiştikten sonra çok önemlidir.) Not: Ses distorsiyonuna en sık sebep olan nedenler pre-amplifikatörün doyması veya fazla bastır.
- Toplantı sırasında, anında bir müdahale için ikinci bir mikrofonun açılması gerekmedikçe, yalnızca bir delege mikrofonunun açık olması sağlanmalıdır.
- Salon hoparlör veya ses güçlendirme sisteminin kullanılmasının kaçınılmaz olduğu büyük salonlarda bu aletleri en kısık ayarda tutmak gerekir. Bu yapılmadığı takdirde katılımcılar kendi kulaklıklarından simultane çeviriyi duyamayabilirler. Ayrıca, hoparlörlerden mikrofonlara sesin geri beslenme riski de olacaktır. Genelde salon ses düzeni çok yüksek olmaktadır.
- Kabinler, çevirmenin hem konuşmacıları, hem de görselleri (perde, ekran vb.) herhangi bir engel olmadan görebileceği bir biçimde ve mesafede yerleştirilmeli, gerekirse yüksek bir platform üzerine kurulmalıdır.
- Çevirmenlerin dışarıdan gelen seslerden rahatsız olmaması, çevirmenlerin sesinin dışarıya taşmaması ve dışarıdan gelen sesin çevirmenlerin mikrofonları aracılığıyla dinleyicilerin kulaklarına gitmemesi sağlanmalıdır. Çeviri kabini ses yalıtımlı olmalıdır.
- Çevirmenlerin sağlıklı bir şekilde gün boyunca çalışabilmesi için kabinin havalandırma menfezleri olmalıdır.
- Kabinlerde teknik ekipmanı, lambaları ve dokümanları alacak büyüklükte bir tezgâh olmalıdır. Ayrıca her çevirmen için bir masa lambası olmalıdır.
- Çevirmenlerin bilgisayar ve diğer cihazlarını şarj edebilmeleri için kabinde priz olmalıdır.
- Toplantı boyunca salonda en az bir teknisyen bulunmalı ve kulaklıktan çeviriyi sürekli olarak takip etmelidir. Çevirmenler çeviri ekipmanını sadece kullanmayı bilir; ekipmanı kurmayı ya da tamir etmeyi, çıkan sorunları çözmeyi ancak bu işin uzmanı olan teknisyenler bilir.
- Toplantı başlamadan önce çevirmenlere teknisyenler ile birlikte ekipmanı kontrol etme imkânı verilmelidir. Kontrol sırasında bütün mikrofonlar test edilmeli, test sırasında teknisyen de kulaklıktan kabinleri dinlemelidir.
- Sistemler, özellikle soru cevap bölümlerinde katılımcıların ve konuşmacıların sıkıntı çekmemesi ve gecikmeler yaşanmaması için mutlaka en azından iki kanallı olmalıdır.
- İkiden fazla dilin kullanıldığı toplantılarda, bir kabindeki çevirmenlerin bir başka kabinde yapılan çeviriyi dinlemesine imkân sağlayan röle sistemi olan çok kanallı çeviri sistemi kurulması gerekir.
- Toplantı sahibi çevirinin kaydedileceğini teknik ekibe bildirdiğinde teknik ekibin bu bilgiyi mutlaka çevirmenlere iletmesi gerekir; çünkü TKTD Çalışma Koşulları gereği, bunun için çevirmenlerden izin alınması gerekir.
- Simultane çeviri kabinlerinin ve ekipmanının özellikleri EN ISO 2603:2016, EN ISO 4043:2016 ve EN ISO 20109:2016standartlarına (TKTD Teknik Komitesi’nin çevirdiği ve TSE’nin yayınladığı Türkçe standartlar TS EN ISO 2603, TS EN ISO 4043 ve TS EN ISO 20109) uyumlu olmalıdır.
Çeviri kabinleri ile ilgili daha ayrıntılı bilgi almak veya standartları edinmek için www.iso.org (İngilizce ve Fransızca; AIIC Teknik Komitesi’nin yardımları ile geliştirilmiştir) ve www.tse.org.tr (Türkçe; TKTD Teknik Komitesi tarafından Türkçeye çevrilmiştir) adreslerine bakabilirsiniz.
Erişeceğiniz standartların isimleri ve numaraları:
TSE
TS EN ISO 2603:2016 Simultane Tercüme – Sabit kabinler – Gereklilikler
TS EN ISO 4043:2016 Simultane Tercüme – Taşınabilir kabinler – Gereklilikler
TS EN ISO 20109:2016 Simultane Tercüme – Donanım – Gereklilikler
ISO
ISO 2603:2016 Simultaneous Interpreting – Permanent booths – Requirements
ISO 4043:2016 Simultaneous Interpreting – Mobile booths – Requirements
ISO 20109:2016 Simultaneous Interpreting – Equipment – Requirements