İDEAL BİR KONFERANS ÇEVİRMENİ NASIL BİR KİŞİDİR KONULU KOLAJ ÇALIŞMASI

Boğaziçi Üniversitesi üçüncü sınıf öğrencileri, Onsight Interpreting ve Consecutive Interpreting dersleriyle bu sene ilk defa sözlü çeviri dünyasına adım attılar. Sözlü çevirinin ne olduğunu, yazılı çeviriden farkını, sözlü çevirmenliğin ne demek olduğunu, neler gerektirdiğini bir dönem boyunca farklı çalışmalarla anlamaya çalıştılar.

Onsight Interpreting dersimizin son gününde öğrenciler gruplara ayrılarak, dönem boyunca yaptıkları çalışmaların ve sözlü çevirmenlikle ilgili kafalarında oluşanların ışığında, “İdeal bir konferans çevirmeni nasıl bir kişidir?” konulu kolaj çalışmasını gerçekleştirdiler.

Onsight Interpreting 311.01 ve 311.02 sınıflarından toplam altı grup bu çalışmada yaratıcılıklarını sergiledi.

Burada gördüğünüz kolaj eser 311.01 sınıfından Emine Atik, Ekin Ay, Bahar Caner, Öznur Gezer, Zeynep Gültekin, Tuğçe Özel ve Mediha Sorma arkadaşlarımızın ortak çalışmasının ürünüdür.

KOLAJ ÇALIŞMASININ YORUMU

İdeal konferans çevirmeninin sürekli toplantıdan toplantıya koşturması, sürekli son dakikada bir yerlere yetişmesi gerekir. Bu yüzden tek ayağına koskocaman bir spor ayakkabı giyerse iyi olur. Hem rahat rahat koşabilsin, hem de kocaman adımlar atarak gideceği yere bir an önce varsın diye. Ancak tabii, toplantıların resmi ve ciddi ortamının spor ayakkabıyı kaldırabilmesi beklenemez. İdeal bir konferans çevirmeni bunu gayet iyi bildiğinden öteki ayağına topuklu ve şık toplantı pabucunu giymiştir.

Toplantılar sırasında ve arasında rahat edebilmek için rahat, pantolonlu takımları tercih etmelidir. Her duruma ve ortama uygun, çeşitli renk, boy ve fonksiyonlarda çantalar edinmiş olmalıdır (hiç belli olmaz, bir an kabindeyken bir bakmışsınız bir kokteyl veya resmi yemeğin tam ortasına düşmüş olabilir veya yağmurlu çamurlu bir günde ören yeri, antik şehir, vs gezmek durumunda kalabilir). Bu çantaların hepsine birden hakim olabilmek için birden fazla kolu olması şarttır. Ayrıca bu fazladan kollar ve eller, toplantı esnasında görevli teknisyene sesi ayarlaması ile ilgili işaretler göndermek, kabinin önünde neden dikildikleri belli olmayan kişilerin dikkatini çekmek, son saniyede önüne boca edilen sayfalarca dokümanın içinden işine yarayanını bulmak, kabin çok elverişsiz yere kurulduğundan hiç mi hiç seçemediği slaytları okumak için gözüne dürbün tutmak, su içmek, öksürük düğmesini kullanabilmek ve bütün bunların hepsini aynı anda yapabilmek için ideal konferans çevirmeni için olmazsa olmaz bir şarttır.

Her şeyden önemlisi ideal bir konferans çevirmeninin son derece dakik olması gerekir. Bu sebeple bütün kollarına bir saat takmalıdır. Tercihen bu saatler, her zaman birden fazla yeri ve birden fazla işini aynı anda takip eden konferans çevirmeninin hayatını kolaylaştıracak şekilde ayarlanmış olmalıdır. Örneğin, biri kahve ve yemek aralarını hatırlatmaya, biri fazla mesainin başladığını haber vermeye, biri yarımşar saatlik çalışma dilimlerini, akşam çocukların okuldan kaçta alınması gerektiğini, elinizde sürünen yazılı çevirinin ne zaman teslim edilmesi gerektiğini, en yakın dostlarınız veya ailenizle en son ne zaman görüştüğünüzü ve daha ne zamana kadar onları kaybetmeden atlatabileceğinizi, artık gerçekten yatma vaktinin geldiğini, vs göstermeye ayarlanmalıdır. Ha, evet. Bir tanesi de zamanı gösterebilir, sakıncası yoktur.

Evet, ideal bir konferans çevirmeni, hiç sızlanmadan o şehir senin, bu şehir benim, dünya kazan ben kepçe gezmeye hazır kişidir. Bavulu her daim hazırdır. Hatta bu bavullar yedekli hazırlanabilir. Böylelikle bir yolculuktan sonra kirlilerle dolu olan, yıkanmak ve bir sonraki yolculuğa hazırlanmak için bırakılırken, temizlerle dolu bavul alınır ve zaman kaybetmeden tekrar yollara düşülür. İdeal bir konferans çevirmeni, durmak nedir bilmeden arı gibi çalışmalıdır.

Bu son derece yoğun ve insanı bitkin düşüren tempoya rağmen, ideal konferans çevirmeni yine de çok yönlü, eğlenceli, sosyal yaşamı renkli, gece hayatını takip eden bir kişidir. Elinden kokteyl kadehi, evinden kokteyl ortamı eksik olmaz. İdeal konferans çevirmeni, iş takımının içine renkli ve şık bir bluz giyen ve ceketinden kurtulduğu an “ortamlara akmaya” hazır olan kişidir. Fakat, bu koşuşturma içinde düzenli ve sağlıklı yemek yiyememekten şikayetçi olduğundan, sürekli yediklerine dikkat etmek zorundadır. İdeal bir konferans çevirmeni, sağlıklı beslenmenin ne kadar imkansız, pardon… ne kadar önemli olduğunun farkındadır. Meyvesini, kuruyemişini yanından eksik etmez. Yalnız, haftalardır yanında taşıyıp toplantı aralarında cookie yemekten elini değdirmeye fırsat bulamadığı meyve ve kuruyemişleri ara sıra tazelemek gerektiğini de unutmamalıdır.

Temiz, sağlıklı görünmeye, güzel kokmaya önem vermelidir. Kişisel bakım ürünlerini bu sebeple her zaman yanında taşır. Uzayan toplantılarda, bitmek bilmeyen günlerde, moral olarak kendisini daha iyi hissetmek için ve etrafa hala insan gibi görünebilmek için kendisini tazeler ve yeniler.

Cep telefonu, suyu ve kalemi vazgeçilmezleridir. Bu üçünden birinin dahi yokluğu ideal konferans çevirmeninin sistemini çökertebilir.

İdeal bir konferans çevirmeni, çok zorlu, zorlayıcı ve hassas ortamlarda çalışmak zorundadır. Bu ortamları başarıyla idare edebilmek için farklı kültürleri yakından tanımalı, farklı görüş ve fikirlere açık ancak tarafsız olmalıdır. Öyle ki, neredeyse hepsinden birazcık olmak zorundadır. İdeal konferans çevirmeni, aynı anda beyaz olmayı, siyah olmayı, sarı olmayı, erkek olmayı, kadın olmayı, çocuk olmayı bilen kişidir. Tarafları görüştürür, konuşturur, anlaştırır. İnsanlık için en önemli olan anlaşmaların da, anlaşmazlıkların da içindedir. Ama, ilkelerinden en önemlisi gizlilik olduğundan, görülmez ve duyulmaz bir hayalet gibi olmalı, bütün gün hiç durmadan konuşmasına rağmen, yeri gelince susmasını bilmelidir.

İdeal bir konferans çevirmeni her şeyi duyar. En duyulmayanı duyması, en çözülmeyen aksanı çözmesi, gerekirse dudak okumaya kadar işi vardırması gerekir. Bu sebeple, ideal konferans çevirmeninin birden fazla kulağı olmalıdır. Bunların hassaslık ayarı farklı olabilir. Ancak çevirmenin, hepsini aynı anda kullanabilme becerisini de geliştirmiş olması ve dolby digital bir kaliteye ulaşmış olması beklenir. Çevirmen, toplantı salonunun herhangi bir köşesinden konuşan, mikrofon kullanan, kullanmayan, hım hım eden ve bas bas bağıran herkesi, çınlayan veya patlayan her sesi aynı kalitede duyuyormuş gibi, çevirisini bozmadan aktarmak zorunda olduğundan bu kulakların her birine dahili bir regülator takılması tavsiye edilir.

İdeal konferans çevirmeni toplantı esnasında mütemadiyen konuşur. Toplantı sonrasında da konuşur. Konuşmak, konferans çevirmeninin o kadar yaşam tarzı haline gelmiştir ki, yalnız kaldığında bile kendi kendine konuştuğu söylentisi yayılmıştır. Bunca konuşmanın üstesinden gelebilecek, sağlıklı, iri bir ağız yapısı, ideal çevirmende şarttır. Ayrıca, sağlıklı ağız yapısı, kocaman bir gülümseme, çevirmenin işverenle diyaloğunda da hayati bir rol oynayacaktır.

Bütün bu özellikleri aynı anda taşıyan ideal konferans çevirmenimizin görüntüsü bir parça gayrı-ciddi olduğundan, durumu kurtarmak ve kendisine ciddi bir görüntü vermek için çevirmenin bir gözlük takması da şiddetle tavsiye edilir.

Yorumlayanlar:

Emine Atik, Ekin Ay, Bahar Caner, Öznur Gezer, Zeynep Gültekin, Tuğçe Özel, Mediha Sorma ve Onsight Interpreting dersi öğretim görevlisi Seha Karadeniz.